Chứng chỉ quỹ là gì? Phân biệt Quỹ mở, ETF, Quỹ đóng và Cổ phiếu (2025)

Bạn muốn tham gia thị trường chứng khoán để gia tăng tài sản nhưng lại không có thời gian theo dõi bảng điện? Bạn lo sợ kiến thức hạn chế sẽ khiến mình “đu đỉnh” khi mua cổ phiếu? Nếu vậy, chứng chỉ quỹ chính là giải pháp đầu tư thụ động hoàn hảo dành cho bạn. Vậy chứng chỉ quỹ là gì? Nó khác gì so với cổ phiếu và nên chọn chứng chỉ quỹ mở hay ETF? Hãy cùng giải mã tất cả thuật ngữ này trong bài viết dưới đây.

1. Chứng chỉ quỹ là gì? (Khái niệm cơ bản)

Hiểu một cách đơn giản nhất, chứng chỉ quỹ đầu tư là gì? Hãy tưởng tượng đây là một hình thức “góp gạo thổi cơm chung”.

Định nghĩa: Chứng chỉ quỹ (CCQ) là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp của quỹ đầu tư chứng khoán (Quỹ đại chúng). Thay vì bạn tự mình mang tiền đi mua từng mã cổ phiếu, bạn sẽ đưa tiền cho một Công ty Quản lý Quỹ. Các chuyên gia tài chính tại đây sẽ dùng số tiền của đông đảo nhà đầu tư để đi đầu tư sinh lời.

Mô hình hoạt động của chứng chỉ quỹ đầu tư là gì.

Chứng chỉ quỹ tiếng Anh là gì?

Trong tiếng Anh, chứng chỉ quỹ thường được gọi là Fund Certificate. Tuy nhiên, trong ngữ cảnh tài chính quốc tế, khái niệm bao trùm và phổ biến hơn mà bạn thường gặp là Mutual Fund (Quỹ tương hỗ).

2. Phân loại Chứng chỉ quỹ theo cấu trúc vận hành

Thị trường hiện nay có nhiều loại hình quỹ, nhưng phổ biến nhất là 3 loại sau đây. Việc phân biệt rõ ràng sẽ giúp bạn chọn đúng kênh đầu tư.

Chứng chỉ quỹ mở là gì? (Open-Ended Fund)

Đây là loại hình phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay (như các quỹ của Dragon Capital, VinaCapital, Techcom Capital…).

• Đặc điểm: Không giới hạn thời gian hoạt động và số lượng người tham gia.

• Thanh khoản: Rất cao. Bạn có thể bán lại chứng chỉ quỹ cho chính công ty quản lý quỹ bất cứ lúc nào (theo giá NAV/CCQ tại ngày giao dịch).

Chứng chỉ quỹ đóng là gì? (Closed-Ended Fund)

• Đặc điểm: Phát hành một lần với số lượng chứng chỉ quỹ cố định.

• Thanh khoản: Sau khi đóng sổ, bạn không thể bán lại cho công ty quản lý quỹ. Nếu muốn thoái vốn, bạn phải mang chứng chỉ quỹ đó lên sàn chứng khoán để bán lại cho nhà đầu tư khác (giống như giao dịch cổ phiếu).

Chứng chỉ quỹ ETF là gì? (Exchange Traded Fund)

ETF (Quỹ hoán đổi danh mục) là một hình thức lai tạo thú vị.

• Đặc điểm: Quỹ này đầu tư mô phỏng theo tỷ suất sinh lợi của một chỉ số cụ thể (Ví dụ: ETF VN30 sẽ mô phỏng theo rổ chỉ số VN30, ETF Diamond mô phỏng rổ kim cương…).

• Giao dịch: Chứng chỉ quỹ ETF được niêm yết và giao dịch trực tiếp trên sàn chứng khoán y hệt như một mã cổ phiếu (bạn có thể đặt lệnh mua/bán khớp lệnh ngay trong phiên).

3. Phân loại Chứng chỉ quỹ theo tài sản đầu tư

Tùy vào “khẩu vị rủi ro” (Risk Appetite) của mình, bạn có thể chọn loại quỹ phù hợp:

Chứng chỉ quỹ cổ phiếu là gì?

• Cơ cấu: Quỹ phân bổ phần lớn tài sản (thường > 80%) vào các mã cổ phiếu niêm yết trên sàn.

• Mục tiêu: Tăng trưởng vốn dài hạn.

• Rủi ro: Cao (biến động mạnh theo thị trường).

• Lợi nhuận kỳ vọng: Cao (có thể đạt 12-15%/năm hoặc hơn trong điều kiện thị trường tốt).

Chứng chỉ quỹ trái phiếu là gì?

• Cơ cấu: Quỹ đầu tư chủ yếu vào trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp uy tín và giấy tờ có giá.

• Mục tiêu: Bảo toàn vốn và thu nhập ổn định.

• Rủi ro: Thấp.

• Lợi nhuận kỳ vọng: Thường cao hơn lãi suất tiết kiệm ngân hàng (khoảng 6-8%/năm).

4. Chứng chỉ quỹ khác gì Cổ phiếu?

Rất nhiều nhà đầu tư F0 (người mới) thắc mắc chứng chỉ quỹ khác gì cổ phiếu. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giúp bạn dễ dàng quyết định:

Tóm lại:

• Chọn Cổ phiếu nếu: Bạn có kiến thức, có thời gian và muốn tìm kiếm lợi nhuận đột biến.

• Chọn Chứng chỉ quỹ nếu: Bạn bận rộn, muốn tích sản dài hạn và ưu tiên sự an toàn, kỷ luật.

5. Kết luận: Người mới nên bắt đầu từ đâu?

Đầu tư chứng chỉ quỹ là bước đệm tuyệt vời để bước chân vào thị trường tài chính. Nếu bạn còn trẻ và chấp nhận được rủi ro, chứng chỉ quỹ cổ phiếu hoặc ETF là lựa chọn tốt để tận dụng lãi suất kép. Ngược lại, nếu bạn ưu tiên sự an toàn, chứng chỉ quỹ trái phiếu là “hầm trú ẩn” đáng tin cậy.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ chứng chỉ quỹ là gì cũng như các loại hình quỹ phổ biến.

Bạn đã sẵn sàng đầu tư chưa? Hãy bắt đầu tìm hiểu kỹ các công ty quản lý quỹ uy tín và mở tài khoản ngay hôm nay để tiền “tự đẻ ra tiền”.